De ontwikkeling van een multidisciplinaire richtlijn voor goede praktijk over de oncologische nazorg in de eerste lijn.
Elk jaar krijgen in België ongeveer 68.000 mensen de diagnose kanker. Dankzij de medische vooruitgang overleeft bijna twee derde van hen de ziekte. Maar deze zogenoemde kankeroverlevers krijgen vaak te maken met langdurige neveneffecten: chronische vermoeidheid, pijn, cognitieve problemen, maar ook psychologische of sociale moeilijkheden. Deze klachten bemoeilijken vaak de terugkeer naar het dagelijkse leven, maatschappelijke participatie en werkhervatting.
De huisarts, de kinesitherapeut, de thuisverpleegkundige en de psycholoog spelen een cruciale rol om kwaliteitsvolle zorg na de behandeling te verzekeren. Tot nu toe ontbrak er echter in de eerste lijn een gemeenschappelijk kader om hun samenwerking te structureren. Bestaande ziekenhuisprogramma’s voor oncologische revalidatie zijn niet altijd toegankelijk, geschikt of noodzakelijk voor elke patiënt, wat de nood aan een gestructureerde en persoonsgerichte aanpak dicht bij huis benadrukt.
In dat kader werd, met financiering van de FOD Volksgezondheid, een multidisciplinaire richtlijn voor oncologische nazorg in de eerste lijn ontwikkeld. Deze richtlijn steunt op de best beschikbare wetenschappelijke evidentie en bevat:
-
klinische aanbevelingen voor de aanpak van de meest voorkomende lichamelijke, psychologische en sociale klachten;
-
praktische adviezen rond fysieke activiteit, voeding, slaap en leefstijl;
-
handvatten voor psychosociale ondersteuning en symptoomzelfmanagement;
-
duidelijke afspraken over de samenwerking tussen eerstelijnszorgverleners en hun afstemming met ziekenhuisspecialisten.
Het doel: continue en persoonsgerichte zorg verzekeren, met voor patiënten de mogelijkheid tot kwaliteitsvolle revalidatie thuis of in de nabije omgeving. De richtlijn wil bovendien de communicatie tussen zorgverleners versterken en de betrokkenheid van patiënten bij hun eigen zorgtraject vergroten.
Parallel werd een implementatieplan met evaluatiecriteria opgesteld, inclusief opleidingen voor zorgverleners om het gebruik van de richtlijn te vergemakkelijken en de doorverwijzing in bestaande oncologische zorgtrajecten te optimaliseren.
Deze richtlijn vult een leemte op: ze biedt eerstelijnszorgverleners heldere afspraken voor gecoördineerde en patiëntgerichte zorg, afgestemd op de Belgische context. Een essentiële stap om de levenskwaliteit van kankeroverlevers te verbeteren en hun sociale en professionele re-integratie te ondersteunen.
Praktische informatie
Projectcoördinatie:
Projectverantwoordelijken:
UAntwerpen en ULB
Uitvoeringsjaar:
2022
Looptijd:
18 maanden
Betrokken beroepsgroepen:
De verschillende gezondheidsactoren die betrokken zijn in de nazorg van mensen met kanker: huisartsen, apothekers, ergotherapeuten, diëtisten, kinesitherapeuten, psychologen, informele zorgverleners en beroepsmatige verzorgenden (bvb huishoudhulp, zorgkundigen), verpleegkundigen, enz.